Տալ«Պրինցիպատ» հասկացության բացատրությունը:
Պրինցիպատ, Հին Հռոմում վաղ կայսրության ժամանակաշրջանում (մ․թ․ա․ 193 թ.) ձևավորված միապետության յուրահատուկ ձևի պայմանական անվանումը պատմական գրականության մեջ։ Օկտավիանոս Օգոստոսը մ․թ․ա․ 29-ից մինչև 28-ին դարձել է սենատի պրինցեպս՝ ծերակուտականներից առաջինը։
Հիմնավորել կամ հերքել «Առաջին եռապետության» անհրաժեշտությունը:
Մ․թ․ա․ 62 թվականի հունվարի 1-ին զբաղեցնելով պրետորի պաշտոնը՝ Կեսարն օգտվել է մագիստրոսի օրենսդիր նախաձեռնության իրավունքից և ժողովրդական ժողովին առաջարկել Կապիտոլյան Յուպիտերի տաճարի վերականգնման լիազորությունները Քվինտոս Լուտատիոս Կատուլոս Կապիտոլինոսից փոխանցել Գնեոս Պոմպեոսին։ Կատուլոսն այդ տաճարի վերականգնմամբ զբաղվել է շուրջ 15 տարի և գրեթե ավերտել էր աշխատանքը, սակայն այդ որոշման ընդունման դեպքում Հռոմի այդ կարևորագույն սրբավայրի ճակատամասի ընծայականում կհիշատակվեր Պոմպեոսի և ոչ թե Կատուլոսի՝ Կեսարի ազդեցիկ հակառակորդի անունը։ Կեսարը նաև Կատուլոսին մեղադրել է պետական միջոցների յուրացման մեջ և պահանջել հաշվետվություն ներկայացնել ծախսերի վերաբերյալ։ Սենատորների բողոքից հետո պրետորը հետ է վերցրել իր օրինագիծը։
Ներկայացնել Հուլիոս Կեսար բարեփոխումները, հիմնավորել այդ բարեփոխումների կարևորությունը:
Վարել է գթասրտության քաղաքականություն, սակայն միևնույն ժամանակ մահապատժի է ենթարկել իր մի շարք հիմնական հակառակորդներին։ Հասնելով լիակատար հաղթանակի հակառակորդների նկատմամբ՝ իր ձեռքում է կենտրոնացրել կոնսուլի իշխանությունը և դիկտատորի արտակարգ լիազորությունները (ի վերջո՝ ցմահ պաշտոնավարմամբ)։ Հուլիոս Կեսարը հռչակվել է «հայր հայրենյաց», ցմահ դիկտատոր (մ.թ.ա. 44 թվական), ստացել հաղթող զորավարի «իմպերատոր» պատվավոր տիտղոսը, փաստորեն դարձել միապետ՝ պահպանելով կառավարման հանրապետական ձևերը։ Անցկացրել է վարչական, դրամական, տոմարական (հուլյան տոմար) բարեփոխումներ։ Մարկոս Յունիոս Բրուտոսի գլխավորությամբ մի խումբ սենատորների կողմից Կեսարի սպանությունից հետո վերջինիս քրոջ թոռը՝ Գայոս Օկտավիանոսը, վերցրել է նրա անունն ու ստացել ժառանգության մեծ մասը՝ համաձայն կտակի՝ արդյունքում դառնալով առաջին կայսրը։
Բնութագրել Գայոս Օկտավիանոսին, ներկայացնել նրա բարեփոխումները, հիմնավորել կարևորությունը:
Երիտասարդ տարիքում Օկտավիոսը երկու անգամ զբաղեցրել է զինվորական տրիբունայի պաշտոնը՝ մ.թ.ա. 73 թվականին դարձել է քվեստոր, իսկ մ.թ.ա. 64 թվականին՝ պլեբեյական էդիլ։ Մ.թ.ա. 70 թվականին Գայոս Օկտավիոսը երկու անգամ ամուսնացել է․ Մարկ Ատիա Բալբայի դստեր՝ Ատիայի հետ, և Հուլիոս Կեսարի քրոջ՝ Յուլիայի հետ։ Օգտվելով Կեսարի և Լուկիոս Լիցինիա Մուրենայի աջակցությունից՝ Օկտավիոսը մ.թ.ա. 61 թվականին ձեռք է բերել պրետորի պաշտոն և սենատորի կոչում։ Պրետորից հետո՝ մ.թ.ա. 60 թվականին, նշանակվել է Մակեդոնիայի նահանգի պրոկոնսուլ։ Դրանից հետո Օկտավիոսը սենատի հատուկ հանձնարարությամբ կազմակերպել է Իտալիայի հարավում գործող Կատիլինայի և Սպարտակի զորքերի մնացորդների ոչնչացումը։ Մակեդոնիայում նա իրեն դրսևորել է որպես լավ կառավարիչ և զորահրամանատար։
«Չի կարելի ճակատամարտ կամ պատերազմ սկսել, եթե վստահ չես, որ հաղթելու դեպքում ավելի շատ կշահես, քան կկորցնես պարտության ժամանակ»:
Օգոստոս Օկտավիանոս
Ներկայացնել Մարկոս Անտոնիոսի գործունեությունը:
Պաղեստինում և Եգիպտոսում պատերազմի ժամանակ առաջ է քաշվել որպես հեծելազորի պետ։ Մ.թ.ա. 49-45 թվականների քաղաքական պատերազմում պաշտպանել է Հուլիոս Կեսարին։ Մ.թ.ա. 43 թվականին, հանրապետական զորքերի պարտությունից հետո, Օկտիվիանոսի և Մարկոս Լեպիդոսի հետ կազմել է 2-րդ եռապետությունը։ Հռոմի տիրույթները բաժանելիս ստացել է արևելյան պրովինցիաները։
Բացատրել «Անցնել Ռուբիկոնը», «Եկա՜, տեսա՜, հաղթեցի՜» , «Եվ դո՞ւ, Բրուտոս» թևավոր խոսքերը:
«Եկա՜, տեսա՜, հաղթեցի՜»-Մ.թ.ա. 49–45թթ. Պոմպեոսի գլխավորած Սենատի զորքերի և Կեսարի միջև սկսվել է քաղաքացիական պատերազմ: Բոլոր ճակատամարտերում (Իսպանիայում, Հունաստանում, Աֆրիկայում) Պոմպեոսի զորքերը պարտվել են: Մ.թ.ա. 48թ.-ի վերջին և 47թ.-ի սկզբին Կեսարը, միջամտելով Եգիպտոսի գահակալական պայքարին, պարտության է մատնել եգիպտական թագավորական զորքին և Եգիպտոսի թագուհի հռչակել Կլեոպատրա VII-ին: Մ.թ.ա. 47թ.-ի գարնանը Փոքր Ասիայում կռվել է Միհրդատ VI Եվպատորի որդու՝ Փառնակեսի դեմ և այնքան արագ է նրան պարտության մատնել, որ Հռոմ ուղարկած նամակում գրել է. «Եկա՜, տեսա՜, հաղթեցի՜»:
«Եվ դո՞ւ, Բրուտոս»-Ի տարբերություն նախորդ ռազմական և քաղաքական գործիչներ Մարիոսի և Սուլլայի՝ Կեսարը չի հալածել քաղաքական հակառակորդներին, այլ աշխատել է իր կողմը գրավել նրանց: Կատարել է մի շարք բարեփոխումներ՝ տնտեսական, նահանգների կառավարման, հարկային, վարչական, դրամական և այլն: Հաստատել է Հուլյան տոմարը (կոչվում է նրա անունով), որը 1582թ. փոխարինվել է Գրիգորյան տոմարով: Հունաստանում կազմակերպել է հատուկ բանակ, որով պետք է արշավեր Հայաստան ու Պարթևստան: Սակայն Կեսարի միահեծան իշխանությունից դժգոհ հանրապետական սենատորները (ավելի քան 80 հոգի) կազմակերպել են դավադրություն՝ Մարկոս Բրուտոսի գլխավորությամբ, որին Կեսարը համարում էր իր բարեկամը: Սենատի նիստում (մ.թ.ա. 44թ.-ի մարտի 15-ին) դավադիրները շրջապատել են Կեսարին և սպանել նրան: Կեսարը, մարդասպանների մեջ տեսնելով իր նախկին ընկերոջը` Բրուտոսին, բացականչել է. «Եվ դո՞ւ, Բրուտոս»: